Hành trình “Về thăm lại chiến trường Điên Biên Phủ”

Đoàn cán bộ -Hội viên và thân nhân CCB p. Trung Hòa chụp lưu niệm

 ở tượng đài Chiến thắng-D1-TP   Điện Biên

Hành trình “Về thăm lại chiến trường Điên Biên Phủ” tri ân các anh hùng liệt sĩ nhân dịp “65 năm chiến thắng Điện Biên Phủ” của Đoàn  cán bộ, hội viên và thân nhân Hội CCB phường Trung Hòa.

   Nhân kỷ niệm 65 năm chiến thắng Điện Biên Phủ ;từ ngày 08/4/2019 đến ngày 11/4/2019  Đoàn cán bộ ,hội viên và thân nhân Hội CCB phường Trung Hòa do đồng chí Nguyễn Gia Vừa-Chủ tịch Hội CCB phường  làm Trưởng đoàn đã tổ chức chuyến đi “về nguồn” dâng hương tri ân các anh hùng liệt sỹ tại nghĩa trang Điện Biên (Thành phố Điện Biên) và thăm  các khu di tích lịch sử: Di tích lịch sử nhà tù Sơn La; Ngã 3 Cò Nòi  (Sơn La), Dốc Pha Đin (Điện Biên), Khu di tích “Sở chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ và hầm chỉ huy  của Đại tướng Võ Nguyên Giáp” (Mường Phăng), Hầm Đờ Cát, đồi A1 – cứ điểm Điện Biên Phủ. Tượng đài chiến thắng đồi D1. Và điểm kết thúc là khu nghỉ dưỡng Sa Pa (Lào Cai).

            Điểm đến đầu tiên là ngã 3 Cò Nòi. Ngã ba Cò Nòi, một địa danh lịch sử, một mốc son chói lọi khắc ghi một thời kỳ chiến đấu oanh liệt của lực lượng Thanh niên xung phong Việt Nam trong cuộc kháng chiến thần thánh chín năm chống thực dân Pháp. 

Để chuẩn bị mọi điều kiện cho chiến dịch Điện Biên Phủ toàn thắng, hàng vạn bộ đội, hàng vạn dân công ở khắp cả nước đã được huy động lên chiến trường để chiến đấu và phục vụ chiến đấu. Trong chiến dịch lịch sử này, Sơn La có một vị trí rất quan trọng. Là cửa ngõ tiến vào Tây Bắc, là con đường huyết mạch nối đồng bằng Bắc Bộ, Chiến khu Việt Bắc, Khu III, Khu IV với chiến trường Điện Biên Phủ. Đồng thời, Sơn La cũng là một hậu phương lớn, gần chiến trường nên việc tiếp tế sức người, sức của cho chiến dịch thuận lợi hơn.

Trong cuốn hồi ký của mình, Đại tướng Võ Nguyên Giáp ghi rằng: “Ngã ba Cò Nòi là một cửa ải tất cả những người ra trận đều phải vượt qua”. Để ghi nhớ công ơn các liệt sỹ Thanh niên xung phong tại Ngã ba Cò Nòi lịch sử, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, UBND tỉnh Sơn La, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Ngã ba Cò Nòi được chọn qui hoạch trở thành một địa danh lịch sử: xây dựng Đài Tưởng niệm liệt sĩ Thanh niên xung phong hàng ngày  đón du khách và nhân dân tham quan, tưởng niệm.

Tiếp theo Đoàn đến thăm khu di tích lịch sử Nhà tù Sơn La.
Nhà tù Sơn La xây dựng năm 1908; nằm trên đỉnh đồi Khau Cả. Nhà tù Sơn La  được thực dân Pháp xây dựng ở  vùng rừng núi xa xôi cách trở, biệt lập với bên ngoài, thực dân Pháp những tưởng nơi rừng thiêng nước độc sẽ làm nhụt ý chí đấu tranh của những người yêu nước. Trong tình thế không thể liên lạc được với Trung ương Ðảng và bị cô lập giữa chốn lao tù khổ sai, nhưng những người cộng sản vẫn hướng về Ðảng, tổ chức hoạt động bí mật...

    

    Trong điều kiện sống lao động, bệnh tật những người tù chính trị Sơn La phải thực sự đối đầu với những thử thách lớn và sớm tìm được cho mình những phương thức hoạt động thích hợp để sống, để tiếp xúc với dân, gây dựng cơ sở cách mạng, để đấu tranh trực tiếp với kẻ thù, rèn luyện và chuẩn bị chu đáo hành trang cần thiết khi có điều kiện trở về với Đảng với tổ chức. Có lẽ chưa có một nhà tù nào trong hệ thống nhà tù của Thực Dân Pháp lập ra ; các tù nhân chính trị lại có một mô hình tổ chức chặt chẽ, có hiệu quả của những người Đảng viên cộng sản như ở Nhà tù Sơn La, và cũng ở nơi đây đã đào tạo cho cách mạng, cho Đảng nhiều cán bộ lãnh đạo xuất sắc như vậy: đ/c Trường Chinh, Lê Duẩn, Nguyễn Lương Bằng, Lê Thanh Nghị, Đặng Việt Châu, Văn Tiến Dũng, Nguyễn Văn Trân… và rất nhiều đồng chí giữ các cương vị trọng trách trong các cơ quan Đảng và Nhà nước ta đều thử thách, rèn luyện và trưởng thành từ Nhà ngục Sơn La.

Đặc biệt trong nhà tù có cây Đào xanh tốt mọc bên tường xà lim năm xưa, mang tên một chiến sỹ Cộng sản - Tô Hiệu. Cây đào được mang tên Tô Hiệu vào năm 1945, khi cách mạng đã thành công, tượng trưng cho tinh thần đấu tranh kiên cường của một chiến sỹ cách mạng.

Lên thăm lại chiến trường Điện Biên Phủ, qua dốc Pha Đin lịch sử.

"Pha Đin " là con đèo huyền thoại, còn được gọi là Dốc Pha Đin, nằm giữa hai tỉnh Sơn La và Điện Biên, trên quốc lộ 6, một phần thuộc xã Phỏng Lái, huyện Thuận Châu (Sơn La) và một phần thuộc xã Tỏa Tình, huyện Tuần Giáo (Điện Biên).

Điểm khởi đầu của đèo cách thị xã Sơn La về phía Tây 66 km còn điểm cuối của đèo cách thành phố Điện Biên khoảng 84 km.

       “ Đèo nổi tiếng đẹp và nguy hiểm; Pha Đin (nằm giữa 2 tỉnh Sơn La và Điện Biên) nằm trong “4 tứ đại đèo” ; Với độ cao hơn 1.000 m so với mực nước biển, Pha Đin được xếp  trong "tứ đại đèo" vùng Tây Bắc cùng với đèo Ô Quy Hồ (Sa Pa –Lào Cai), Khau Phạ (Yên Bái) và Mã Pì Lèng(Hà Giang)”.

 . Đèo Pha Đin được đọc chệch đi từ tiếng dân tộc Thái là Phạ Đin: trong đó Phạ nghĩa là "trời", Đin là "đất" hàm nghĩa nơi đây là chỗ tiếp giáp giữa trời và đất. Đỉnh đèo được người dân khắp vùng gọi là cổng trời. Trong kháng chiến chống Pháp, một trong những tuyến huyết mạch quan trọng tiếp vận vũ khí đạn dược và lương thực cho chiến dịch Điện Biên Phủ (1954) đi qua đèo này, đã khiến đèo Pha Đin trở thành một biểu tượng của tinh thần gan dạ với hơn 8.000 thanh niên xung phong "quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh". Năm 1954, nhằm chặn đứng tuyến tiếp vận này của dân Việt, suốt 48 ngày đêm ròng rã tướng Pháp Christian de Castries đã cho máy bay oanh tạc đường số 6, trong đó đèo Pha Đin và ngã ba Cò Nòi (di tích lịch sử quốc gia ở huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La) là hai nơi hứng chịu nhiều nhất lượng bom đạn đổ xuống. Trên đỉnh đèo Pha Đin hiện còn tấm bia ghi lại dấu ấn lịch sử này.

Trước khi đến thủ phủ Điện Biên, Đoàn đến tham quan “Sở chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ và Lán chỉ huy của Đại tướng Võ Nguyên Giáp” tại Mường Phăng.

Khu di tích “Sở chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ” ẩn mình trong khu rừng già dưới chân núi Pú Đồn thuộc xã Mường Phăng, huyện Điện Biên, cách thành phố Điện Biên gần 40 km. Nơi đây có hầm xuyên lòng núi, cũng là nơi Đại tướng Võ Nguyên Giáp vẫn thường làm việc và nghỉ ngơi trong chiến dịch đánh dấu bước ngoặt của lịch sử Việt Nam.  

    Khu chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ đã đóng trên đất Mường Phăng trong vòng 105 ngày từ 31/1/1954 đến 15/5/1954. Với cách bố trí hầm, lán trại thành hệ thống liên hoàn, ẩn mình trong rừng già dưới chân núi Pú Đồn, cơ quan đầu não quan trọng của chiến dịch Điện Biên Phủ được đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Từ căn hầm xuyên núi, thông từ lán của Đại tướng Võ Nguyên Giáp đến lán của Thiếu tướng Hoàng Văn Thái, cho tới các điểm khác như nơi làm việc của đoàn cố vấn quân sự Trung Quốc, lán làm việc của Trưởng ban thông tin chiến dịch Hoàng Đạo Thúy… 

Tất cả như vẫn còn như nguyên vẹn dấu ấn của tinh thần Điện Biên Phủ. Bên cạnh giá trị lịch sử, đến với Mường Phăng, du khách còn được tìm hiểu những nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái trong vùng.

Tham quan nhà bảo tàng thành phố Điện Biên Phủ. 

Đến thành phố Điện Biên Phủ Đoàn đã đến dâng hương tưởng niệm các anh hùng lệt sỹ tại nghĩa trang Điện Biên.

Nghĩa Trang Điện Biên (trước có tên là nghĩa trang  liệt sỹ A1);  được xây dựng năm 1958, nằm cách điểm di tích lịch sử đồi A1 vài trăm mét về phía Nam, nơi đây có 644 ngôi mộ của các anh hùng liệt sĩ.

Duy chỉ có bốn ngôi mộ lớn có bia khắc đủ họ tên là của các anh hùng: Tô Vĩnh Diện, Bế Văn Đàn, Phan Đình Giót và Trần Can. Trong nghĩa trang còn có nơi ghi danh các anh hùng, liệt sỹ đã hy sinh tại chiến trường Điện Biên Phủ.

Nghĩa trang liệt sĩ A1 là một trong 3 nghĩa trang cấp Quốc Gia của tỉnh Điện Biên, Năm 2013, nghĩa trang được tu sửa nâng cấp. Từ khi được xây dựng đến nay, Nghĩa trang luôn được trông nom, chăm sóc, bảo vệ, hương khói quanh năm. Những ngày nghỉ, ngày lễ, tết trong năm du khách có thể đến đây thắp hương cho vong linh các anh hùng liệt sỹ; tham quan, tìm hiểu, truyền thống cách mạng của mảnh đất lịch sử Điện Biên Phủ.

Nhà tưởng niệm Nghĩa trang liệt sỹ A1 được xây dựng theo cấu trúc có hình dáng chữ A với 644 cánh hoa bê tông tượng trưng cho 644 anh linh liệt sỹ.

Tham quan khu di tích Hầm chỉ huy của tướng Đờ Cát.

 Hầm nằm ở trung tâm tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, thuộc cánh đồng Mường Thanh, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên. Hầm chỉ huy được xây dựng hết sức kiên cố với vòm sắt, ván gỗ, bao cát, hàng rào dây thép gai dày đặc. Hiện nay, cấu trúc và cách bố trí, sắp xếp của căn hầm vẫn còn được giữ nguyên.  Đứng trên một ngọn đồi cao du khách thể nhìn thấy nóc hầm Đờ Cát.

Xung quanh hầm là hàng rào phòng thủ với hệ thống dây kẽm gai dày đặc và bốn chiếc xe tăng. Hầm Đờ Cát dài 20m, rộng 8m, bao gồm bốn gian dùng cho cả nơi ở và làm việc. Đứng trên một ngọn đồi cao ta có thể nhìn thấy nóc hầm Đờ Cát. Tuy nhiên quân đội ta  đã phải chiến đấu vô cùng anh dũng suốt 55 ngày đêm mới có thể chiếm được hầm Đờ Cát.

Đến hầm  nhìn thấy mái vòm sắt và các bao cát trên nóc hầm. Trước đây có một đường hào có mái che nối liền hầm tướng Đờ Cát với lô cốt trên đồi A1. Quân Pháp đã dùng các bao cát và ván gỗ để dựng nên đường hào này.

Tại căn hầm này, tướng Đờ Cát đã tiếp đón nhiều quan chức cấp cao như: thủ tướng Pháp Joseph Laniel, tổng thống Mỹ Dwight Eisenhower, thủ tướng Anh Winston Churchill cũng như các nhà báo nổi tiếng.

Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, quân dân Việt Nam đã chiến đấu ngoan cường 55 ngày đêm; Vào lúc 17h30 ngày 7/5/1954, Tạ Quốc Luật, chỉ huy trưởng đại đội 360, trung đoàn 209, sư đoàn 312 đã bắt sống tướng Đờ Cát tại bàn làm việc. 

Và cờ quyết chiến, quyết thắng đã được cắm trên nóc hầm Đờ Cát, đánh dấu sự thất bại của thực dân Pháp ở Điện Biên Phủ. 

Tham quan Tượng đài chiến thắng Đồi D1

65 năm đã trôi qua, Chiến dịch Điện Biên Phủ là một chiến dịch điển hình trong lịch sử cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của quân và dân ta đánh thắng quân viễn chinh Pháp có tiềm lực quân sự mạnh, vũ khí trang bị hiện đại. Chiến dịch Điện Biên Phủ kết thúc với thắng lợi hoàn toàn thuộc về nhân dân Việt Nam. Chiến thắng vĩ đại ở Điện Biên Phủ không những ghi vào lịch sử dân tộc Việt Nam như một mốc son rực sáng nhất trong thế kỷ XX, mà ý nghĩa và tầm vóc của sự kiện lịch sử trọng đại này không hề phai mờ, trái lại, những bài học lịch sử vẫn còn nguyên giá trị trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

(Ngô Lê Lợi-Hà Nội 14/4/2019)