Bát Chánh Đạo - Con Đường Chấm Dứt Khổ Đau

 

Bát Chánh đạo là gì?

Bát Chánh đạo là con đường chân chánh giúp cho chúng sanh hướng đến đời sống cao thượng, an lạc, từ đó tiến tới địa vị giác ngộ. Nhiều bậc Hiền, Thánh cũng đã nương theo Bát Chánh đạo này để đi đến Niết Bàn (Trạng thái đã diệt được tham ái, sân hận và si mê để trở về với sự bình yên tuyệt đối).

1. Chánh Kiến:

Là Trí Tuệ hiểu được Bốn Đế

2. Chánh Tư Duy:

• Li dục: có nghĩa là không có ý niệm

tham thích gì hết.

• Bất hại: có nghĩa là không nhiễu hại,

không gây tổn thương cho ai hết.

3. Chánh Ngữ:

• Chánh Ngữ hiện tượng: là nói lời lành,

không nói lời vô ích cho mình, cho người, không nói lời tổn thương ai.

• Chánh Ngữ bản chất: là bằng tâm trạng nào mà ta không nói dối được, không nói lời ác độc, làm tổn thương người khác, không nói lời phù phiếm vô ích, phiếm luận, không nói lời

gây chia rẽ ai.

4. Chánh Nghiệp:

• Chánh Nghiệp hiện tượng; là không sát sanh, không trộm cắp, không tà hạnh.

• Chánh Nghiệp bản chất: là tâm trạng nào giúp mình tránh được không sát sanh, không trộm cắp, không tà hạnh.

5. Chánh Mạng:

• Chánh Mạng hiện tượng: là không kiếm

sống bằng những nghề nghiệp sinh kế bất thiện hại mình, hại người.

• Chánh Mạnh bản chất: là tâm trạng nào

giúp mình chọn sinh kế lương thiện.

6. Chánh Tinh Tấn:

• Theo A Tỳ Đàm là tâm sở cần siêng năng.

• Theo Tạng Kinh là chánh cần và chánh cần

là chánh cần hiện tượng và chánh cần bản chất.

• Chánh cần hiện tượng: là Thận - Trừ - Tu - Bảo

- Thận cần: nổ lực ngăn cái ác chưa có.

- Trừ cần: nổ lực trừ cái ác đang có - đã có.

- Tu cần: nổ lực gầy dựng cái thiện đã có.

- Bảo cần: nổ lực duy trì cái thiện đã có.

• Chánh cần bản chất: là tâm sở cần, trạng thái nổ lực, siêng năng, không lùi sụt, không bỏ cuộc, không buông xuôi.

7. Chánh Niệm:

• Chánh Niệm bản chất: là khả năng ghi nhớ, không quên mình, làm gì biết cái đó,

không buông xuôi thực tại, từng khoảnh khắc thực tại đều được ghi nhận một cách kịp thời.

• Chánh Niệm hiện tượng: là chánh niệm trong pháp môn Tứ Niệm Xứ: biết rõ đi biết đi,

ngồi biết là ngồi, nằm biết là nằm, ăn uống biết là ăn uống, co duỗi biết là co duỗi biết rõ,

tiêu tiểu biết rõ là tiêu tiểu, ăn uống, nhai nuốt, mặc áo, cởi áo ...

8. Chánh Định:

• Chánh Định bản chất: chỉ là tâm sở định.

• Chánh Định hiện tượng: sơ thiền - nhị thiền

tam thiền - tứ thiền.

Công năng và những lợi ích của việc tu tập Bát Chánh đạo

3.1. Về công năng

• Cải thiện bản thân: Người rèn luyện Bát Chánh đạo sẽ dần đào thải được những hành vi bất chính, tự tạo cho chính mình đời sống chân chánh, hướng đến chân - thiện - mỹ.
• Cải tạo hoàn cảnh: Thế giới ngoài kia được hình thành nên từ tâm niệm, chính là kết quả của hành vi. Vì thế càng có nhiều người thực hành theo Bát Chánh đạo thì thế giới sẽ càng trở nên hoàn mỹ.
• Làm căn bản cho chánh giác: Bát Chánh đạo chính là nền tảng vững chắc đầu tiên cho sự giác ngộ chân chánh.

 Về lợi ích

Việc thực hành theo Bát Chánh đạo sẽ mang đến nhiều lợi ích cho chính bản thân bạn và những người xung quanh:

• Bạn sẽ có được những kiến thức, tư duy chân chánh để không rơi vào sự lôi kéo, mê hoặc của những cái xấ
• Việc suy nghĩ chân chánh sẽ giúp bạn tránh xa những lỗi lầm đen tối từng mắc phải.Lời nói và hành động chân chánh sẽ vừa mang đến lợi ích cho bản thân bạn, vừa tránh được việc tổn thương đến người khác.Đời sống chân chánh giúp bạn có thêm nhiều người yêu quý, mến mộ và kính trọng hơn.Việc nhớ nghĩ chân chánh sẽ giúp bạn giải tỏa đi những điều tiếc nuối trong quá khứ và sự lo lắng thái quá cho tương lai.Siêng năng và thiền định chân chánh sẽ mang đến nhiều kết quả tốt đẹp cho bạn.

• Bát Chánh đạo được xem là một phương pháp tu phổ biến, có thể áp dụng Tại gia lẫn xuất gia, trong mọi hoàn cảnh. Hy vọng thông qua bài viết bạn đã hiểu rõ về 8 chi của Bát Chánh đạo để từ đó có thể thực hành theo và có được cuộc sống an yên hơn về sau.

(Sư Toại Khanh Giác Nguyên

Từ bài giảng của Sư)